آنالیز تکنیکال: تریدرها (معاملهگران) رمزارزها (crypto traders) برای ارزیابی بازارِ رمزارزها چند ابزار مفید در دست دارند. یکی از آنها رویکردی است به نام تحلیل تکنیکال (technical analysis).
با استفاده از این روش، تریدرها درک بهتری از اوضاع و احوال بازار کسب میکنند و میتوانند ترند (روند)های قابل توجه در بازار را ایزوله و شکار کنند.
در دست داشتن چنین دادههایی نقش بسیار مهمی در پیشبینیهای حسابشدهتر و معاملات عاقلانهتر در آینده ایفا خواهد کرد.
در آنالیز تکنیکال به تاریخچه و گذشته یک کوین توسط چارت قیمتها و حجم معاملاتش توجه میشود، و اصلاً ماهیت کوین و هدف از معاملات اهمیت ندارند.
در برابر آنالیز تکنیکال، رویکرد دیگری به نام آنالیز بنیادین (فاندامنتال) وجود دارد که بیشتر روی تحقیق این واقعیت که قیمت کوین مد نظر بیشتر یا کمتر از ارزش واقعیاش است، تمرکز میکند.
برای فهم بهتر آنالیز تکنیکال، لازم است تا فهمی از ایدهها و فرضهای اساسی نظریه دُو (Dow theory)، که آنالیز تکنیکال بر پایههای آن استوار است، کسب کنیم.
این ایدهها عبارتاند از:
۱-بازار همه نکات ممکن را در قیمتگذاری لحاظ میکند. تمامی جزئیات فعلی، قبلی و آینده از قبل در قیمت اموال و داراییهای در جریان گنجانده شده است.
در مورد بیتکوین و رمزارزها این جزئیات شامل متغیرهای متعددی نظیر سطح تقاضای فعلی، پیشین و آینده، و همینطور هر نوع قانونگذاری ممکنی است که بازار رمزارزها را تحت تاثیر قرار میدهد.
قیمتی که در لحظه برای یک رمزارز داده می شود پاسخی است به تمام جزئیات جاری که شامل سطح انتظارات و اطلاعات هر کوینی که در بازار معمامله شده است نیز میشود.
تکنسینها با تفسیر این که قیمت یک کوین چه چیزی درباره احساسات بازار میگوید، پیشبینیهای حساب شدهتر و معقولتری درباره قیمت کوین در آینده میکنند.
۲- تغییر قیمتها تصادفی نیست، بلکه ترندهای خاصی را دنبال میکند که میتواند یا بلندمدت باشد یا کوتاه مدت.
بعد از این که یک کوین روی یک ترند افتاد،به احتمال زیاد به سمتی میرود که آن را خنثی کند.
تکنسینها سعی میکنند تا با آنالیز تکنیکال ترندها را شناسایی کنند و از آنها سودجویی کنند.
۳-«چه» سوال مهمتری از «چرا» است. تکنسینها بیشتر علاقهمند به قیمت کوینها هستند تا شناسایی هر متغییری که باعث تغییر قیمت شده است.
اگرچه قیمت یک کوین ممکن است تحت تاثیر هزار دلیل وارد سیر تغییرات خاصی شده باشد، تکنسینها جسورانه و صرفاً عرضه و تقاضا را مرور میکنند.
۴) تاریخ تکرار میشود. این امکان وجود دارد که بتوان روانشناسی بازار را پیشبینی کرد. تریدرها معمولاً در مواقع مشابه و به محرکهای مشابه واکنشهای مشابه نشان میدهند.
خطوط ترند (Trend Lines)
خطوط ترند، یا جهت معمول تحول یک کوین، برای تریدرها میتواند بسیار مفید باشد.
البته این به معنی سادهتر بودن پروسه نیست.
داراییهایی مثل رمزارزها به شدت میتوانند نوسان کنند (اصطلاحاً فراریت زیادی دارند) و تماشای چارتهای جنبش قیمت (price movement charts) بیتکوین یا هر رمزارزی
احیاناً میتواند صرفاً یک الگوی خطی از مجموعهای از فراز و نشیبهای قیمتشان را نشان دهد.
با این حال، تکنسینها با نادیده گرفتن نوسانات میتوانند بفهمند اگر دنبالهای از higher high-ها را دیدند
(یعنی روزبهروز قیمت بسته شده نسبت به روز قبل بالاتر باشد) .
احتمالاً ترند صعودی خواهد بود (چون به نظرضریب اعتماد بالاتر رفته)، و یا برعکس، اگر دنبالهای از lower low-ها را دیدند (یعنی طی چند روز قیمت بستهشده نسبت به روز قبل پایینتر آمده باشد).
احتمالاً کوین مد نظر روی ترند نزولی افتاده است (چون ضریب اعتماد کاهش یافته است).
به علاوه، ترندهایی نیز وجود دارند که کوین به طور مستقیم به جهت خاصی پیش نمیرود. تریدرها باید متوجه این قضیه باشند که ترندها اَشکال مختلفی دارند: خطوط ترند بلندمدت، کوتاهمدت، یا متوسط.
تراز مقاومتی (resistance level) و تراز حمایتی (support level):
در کنار ترند صعودی و نزولی، میتوان خطوط افقی نیز تعریف کرد که سطح مقاومت یا حمایت کوین را مشخص میکنند.
با شناسایی ارزش این خطوط میتوانیم نتایجی از سطح عرضه و تقاضای کوین استنتاج کنیم.
در یک تراز حمایتی، به نظر تعداد زیادی تریدر قصد خرید کوین را دارند (تقاضای زیاد)
یعنی این تریدرها اعتقاد دارند که ارز مد نظر در این سطح قیمت کمی دارد و لذا میخواهند آن را با این قیمت بخرند.
به محض اینکه قیمت کوین به این سطح نزدیک شود، یک «کف» از خریداران (a floor of buyers) ایجاد میشود.
تقاضای زیاد معمولاً منجر به توقف ترند نزولی میشود و گاهاً میتواند تکانه لازم برای معکوس کردن ترند به ترندی صعودی را فراهم کند.
یک تزار مقاومتی دقیقاً برعکس عمل میکند:
در این ناحیه تعداد زیادی فروشنده در انتظار به بار نشستن سفارشات هستند و عرضه گستردهای فراهم آوردهاند.
هر وقت کوین به این (سقف-ceiling) نردیک میشود، با این حجم از عرضه مواجه شده و از مسیرش برمیگردد – از خط مقاومت دفع میشود.
این وضعیت هم ممکن است اتفاق بیافتد که در آن تبادلات بین ترازهای مقامومتی و حمایتی انجام میشوند: تجمع در نزدیک ترازهای حمایتی و فروش در نزدیکی ترازهای مقاومتی.
این فرصت زمانی اتفاق میافتد که تحرک جانبی (lateral movement) شناسایی شده باشد.
خب اگر سد مقاومتی یا حمایتی شکسته شود چه میشود؟ این احتمال بسیار وجود دارد که این امر اندیکاتوری (indicator) بر توقیت ترند جاری باشد.
تقویت این ترند زمانی بیشتر میشود که تراز مقاومتی کمی بعد از شکست سد به تراز حمایتی تبدیل و بعد از بالا تست شود.
نکته: یک شکست کاذب شکستی است که ترند عوض نشود. لذا، شاخصهای دیگری مثل حجم معاملات لازم است تا ترند را شاناسایی کند.
میانگینهای متحرک:
یکی دیگر از ابزار تحلیل تکنیکال (به طور کلی) برای تسهیل شناسایی ترندها میانگینهای متحرک است.
یک میانگین متحرک بر اساس قیمت میانگین کوین در یک بازه زمانی مشخص تعریف میشود.
برای مثال، میانگین متحرک در یک روز با استفاده از قیمت کوین در معاملات ۲۰ روز قبل از آن روز محاسبه میشود.
با وصل کردن میاگینهای متحرک یک خط حاصل میشود.
شناسایی میانگین متحرک نمایی (exponential moving average) یا EMA، که به قیمت روزهای اخیر به روزی که میانگین را حساب میکنیم وزن بیشتری نسبت به روزهای قبلتر میدهد، نیز حائز اهمیت است.
برای مثال ضریب پنج روز نهایی یک EMA پانزده روزه دو برابر ده روز قبلی خواهد بود.
در نمودار زیر یک مثال کاربردی خواهیم دید:
اگر یک میانگین متحرک ۱۰روزه از میانگین متحرک ۳۰ روزه عبور کند، ممکن است نشانه یک ترند مثبت در آینده باشد.
حجم معملات (Trading volume):
حجم معملات نقش مهمی در شناسایی ترندها دارد.
یک ترند قابل توجه معمولاً با حجم معاملات وسیعی همراه است
در حالی که یک ترند ضعیف با حجم معاملات کمتری طرف است.
اگر کوینی نزول کند بهتر است حجمی که در این سقوط معامله شده است نیز چک شود.
یک ترند بلندمدت با رشد سالم با حجم زیادی از صعودها و حجم کمی از فرودها همراه است.
باید به این نکته هم توجه کرد که با گذر زمان حجم افزایش خواهد یافت.
اگر حجم حین صعود کاهش بیابد، ترند مثبت به احتمال قوی از بین برود، همینطور برای ترند منفی.
عدم اکتفا به آنالیز تکنیکال
تریدرها با استفاده از آنالیز تکنیکال میتوانند ترندها و احساسات بازار را شاناسیی کنند و برای سرمایهگذاری تصمیمهای عاقلانهتری بگیرند.
اما، توجه به چند نکته نیز الزامی است:
آنالیز تکنیکی یک روش کاربردی خوب است که قیمت گذشته چند کوین خاص و حجم معاملات آنها را به کار میگیرد.
اگر میخواهید وارد معاملات شوید، تکیه کردن بر تنها آنالیز تکنیکی توصیه نمیشود.
خصوصاً در زمینه رمزارزها که همیشه فاکتورهای بسیار بنیادینی روی بازار آنها تاثیر بسیار زیادی میگذارد
آنالیز تکنیکی تمامی این فاکتورها را نادیده میگیرد و نمیتواند آنها را پیشبینی کند. لذا توصیه میشود که برای تصمیمگیریهای بهتر در کنار آنالیز تکنیکال از آنالیز بنیادین هم بهرهمند شوید.
تحلیلگری که با توجه به دلایل فاندامنتال تصمیم به خرید یک کوین به خصوص را میگیرد میتواند با کمک گرفتن از آنالیز تکنیکال در نقطهای موجه وارد معاملات شود و سود حاصل از معاملاتش را تقویت کند.
از نظریه تا بهکارگیری: چطور شروع به شناسایی ترندها کنیم؟
برای شروع یه ابزاری نیاز داریم تا بتوانیم نمودارهای را سریع و آسان رسم کنیم.
همیشه میتوان از نمودارهای موجود در پلتفرمهای مبادلات رمزارزها نظیر:
Binance، BitMEX، Bybit، Kucoin Futures، Delta Exchange، eToro، BaseFEX، Poloniex
و بسیاری دیگر استفاده کرد، اما آنها خطوط ترند را در اختیار نمیگذارند و تنها چند اندیکاتور جزئی را نمایش میدهند.
TradingView: یک سرویس مشهور برای نمودارسازی و چارتسازی با امکانات بسیار متنوع. اکثراً رایگان است، مگر برای فیچرهای پولی پریمیوم.
Coinigy: یک سرویس مجهز برای چارتسازی انواع کوینها و رمزارزها.
در این مقاله مفاهیم پایهای آنالیز تکنیکال رمزارزها داده شد.
توصیه میشود که شما اگر قصد به کارگیری آنالیز تکنیکال را دارید دانش خود را در سایر ابزارها و مفاهیم نظیر:
اندیکاتورها، ترازهای فیبوناچی (Fibonacci levels)، الگوها (مثلاً الگوی مثلثی) و غیره گستردهتر کنید.